„Śladami początków państwa polskiego”- wycieczka historyczna do Poznania

     W dniu 19 lutego 2020r. wychowankowie naszego zakładu wzięli udział w wycieczce historycznej „Śladami początków państwa polskiego”. Mieliśmy okazję zwiedzić kilka cudownych miejsc na Ostrowie Tumskim w Poznaniu a związanych z kształtowaniem się państwowości polskiej we wczesnym średniowieczu. Wycieczka ta była istotną częścią programów wychowawczych realizowanych przez wychowawców wśród wychowanków naszej placówki pt. „Archeologia Żywa”  i „Trzymaj formę”.

     Naszą niezwykłą przygodę z najdawniejszą historią zaczęliśmy od zwiedzania katedry w Poznaniu. Jest  to obowiązkowy punkt niemalże każdej wycieczki przybywającej do stolicy Wielkopolski. Ma ona 1047 lat, co czyni ją najstarszą katedrą w Polsce. Jej początki sięgają czasów Mieszka I, kiedy w grodzie na Ostrowie Tumskim pojawiła się stacja misyjna biskupa Jordana. Katedra poznańska jest prawdopodobnym miejscem chrztu Mieszka I w 966r. W podziemiach katedry mogliśmy podziwiać odkrytą po wojnie misę chrzcielną. To w jej przyziemiuniewątpliwie znajduje się grób Mieszka I i Bolesława Chrobrego, pierwszego króla Polski.Ich prawnuk Kazimierz Wielki ufundował nowy nagrobek Bolesława Chrobrego i jego legendarnego ojca, którego fragmenty zachowały się do dziś!  I mogliśmy je zobaczyć w Złotej Kaplicy (przepięknej, bizantyjskiej w charakterze zdobień) ufundowanej przez Edwarda Raczyńskiego w XIX wieku pod zaborem pruskim. Bolesław zresztą to nie jedyny monarcha tutaj pochowany, jest przecież jeszcze m.in. Mieszko II, Kazimierz Odnowiciel, czy Przemysł II. Ten poczet czyni Bazylikę Św. Piotra i Pawła poznańskim Wawelem!

     Po wyjściu z katedry poszliśmy do Muzeum Brama Poznania. Ta ekspozycja jest najczęściej wybieraną atrakcją historyczną Poznania, dającą wiele możliwości zwiedzania. Opowiada ona tutaj historię wyspy katedralnej prostym językiem, pozbawionym naukowego żargonu. Multimedialne rozwiązania pozwalały wychowankom znaleźć dodatkowe informacje, jeśli któryś z przedstawianych tematów okazał się dla nich szczególnie interesujący. Przygotowane zostały tutaj ścieżki zwiedzania: dla młodzieży i dorosłych. My skorzystaliśmy ze wszystkich.Pozwoliło to nazmianę poznawanych ekspozycjiwciekawą gręterenową. To rozwiązanie należy do najnowocześniejszych w Polsce. Integralną częścią każdej z nich jest audioprzewodnik,który intuicyjne prowadził nas przez wystawę i dawał nam możliwość zwiedzania we własnym rytmie. Wystawa prowadziła przez cztery sale: Gród, Wodę, Złoto i Witraż oraz zachęcała nas  do bezpośredniego spotkania z dziedzictwem, które jest na wyciągnięcie ręki. Obejmowała czas od założenia grodu w X wieku do współczesności. Opowiadała o ludziach, wydarzeniach i ważnych momentach związanych z poznańską wyspą katedralną, która była miejscem rozwoju nauki, sztuki i handlu. Przedstawienie ponad 1000-letniej historii pozwoliło wychowankom zrozumieć zmiany, które zachodziły na przestrzeni wieków w naszym kraju.

     Następnie przeszliśmy do niedalekiego Rezerwatu Archeologicznego„Genius loci”. Kryje ono w sobie olbrzymi wykop archeologicznyJest to miejsce, w którym  odkryto doskonale zachowane konstrukcje wału obronnego grodu poznańskiego z X wieku. Mogliśmy podziwiać wielkie dzieło inżynierii wczesnośredniowiecznej. Zwielkim zainteresowaniem weszliśmy do sal wyposażonychw szklane podłogi, pod którymi wyeksponowano wał grodu poznańskiego z X wieku. Całość zapewniała nam bezpośredni kontakt z historycznymi pamiątkami z okresu początków państwa polskiego i najstarszą zabudową grodową. Dzięki nowoczesnemu otoczeniu i multimedialnym metodom przybliżania tematyki, każdy wychowanek miał niepowtarzalną okazję do poznawania dziejów tego miejsca pod różnym kątem i z różnej perspektywy.

     Następnym obiektem muzealnym, który zwiedziliśmy z wielkim zainteresowaniem było Muzeum Archidiecezjalne mieszczące się w odrestaurowanych z wielką pieczołowitością budynkach Akademii Lubrańskiego. Mogliśmy w nim podziwiać zabytki sztuki sakralnej zgromadzone w miejscowym skarbcu. Znajdują się w nim: monstrancje, kielichy, cyboria i pacyfikały, relikwiarze, ampułki i kadzielnice, pastorały, pierścienie i pektorały biskupie. Kolekcja ta to dzieła dawnych złotników (głównie wielkopolskich), przedmioty robione z sercem, na indywidualne zamówienie, a nie na handel. Mogliśmy je oglądać z bardzo bliska, czyli tak, jak nigdy nie ogląda się ich w kościele. Następnie zwiedziliśmy ekspozycję poświęconą portretom trumiennym. Specyficzny, nigdzie poza kulturą polską nie występujący, typ portretu związany był z sarmackim obyczajem pogrzebowym od końca XVI do końca XVIII wieku. Późniejobejrzeliśmy  część,gdzie prezentowane były portrety reprezentacyjne i prywatne. Osobnym działem w tym muzeum były eksponaty z okresu secesji  a poświęcone życiu codziennemu mieszczan poznańskich w drugiej połowie XIX wieku. Na koniec pobytu w tym muzeum mogliśmy podziwić grafiki Leona Wyczółkowskiego i współczesnego polskiego malarza Waldemara Idzikowskiego.

     Pełni wrażeń przejechaliśmy kilka ulic dalej, aby zwiedzić Cytadelę Poznańską i znajdujące się na jej terenie Muzeum Uzbrojenia w Poznaniu. Muzeum to zlokalizowane jest w pozostałościach Fortu Winiary z XIX wieku, wchodzącego w skład umocnień Twierdzy Poznań, zniszczonego  w 1945 r. w czasie zdobywania miasta przez oddziały Armii Czerwonej i mieszkańców miasta. Zwiedzając pozostałości fortyfikacji, mogliśmy dostrzec ogrom zniszczeń tej potężnej twierdzy i porównać ją do Cytadeli w Grudziądzu, którą mieliśmy okazję zobaczyć kilka miesięcy temu. Muzeum to w swoich zbiorach  oprócz ikonografii, fotografii i militariów ma także dużą kolekcję sprzętu wojskowego. W zbiorach znajdują się cieszące się wielkim zainteresowaniem wychowanków: czołgi, samochody, samoloty, śmigłowce, haubice i armaty, będące także na wyposażeniu Wojska Polskiego.

     Wycieczki takie umożliwiają wychowankom zapoznanie się z najważniejszymi wydarzeniami z przeszłości naszej ojczyzny. Uczą ich szacunku dla osiągnięć władców polskich w okresie średniowiecza. Uwrażliwiają na unikalne piękno zabytków związanych z kulturą polską a zgromadzonych w muzeach poznańskich. Wychowankowie mogli się  otrzeć o Wielką Historię i Wielką Kulturę.

Autor: Redakcja